Թագավորների հովիտը (արաբ․: وادي الملوك Wādī al-Mulūk; ղպտի: ϫⲏⲙⲉ, լատինացված: džēme),[1] նաև հայտնի որպես Թագավորների դարպասների հովիտ (արաբ․: وادي أبواب الملوك Wādī Abwāb al-Mulūk),[2] հովիտ է Եգիպտոսում, որտեղ, մոտավորապես 500 տարի՝ մ.թ.ա. 16-րդից 11-րդ դարերում, ժայռերի մեջ փորված դամբարաններ են կառուցվել Նոր թագավորության փարավոնների և հզոր ազնվականների համար (Հին Եգիպտոսի տասնութերորդից մինչև քսաներորդ դինաստիաներ):[3][4] Հովիտը գտնվում է Նեղոսի արևմտյան ափին, Թեբեի (ժամանակակից Լուքսոր) դիմաց, Թեբեի նեկրոպոլիսի սրտում:[5] Վադին բաղկացած է երկու հովիտներից՝ Արևելյան հովիտ (որտեղ գտնվում են թագավորական դամբարանների մեծ մասը) և Արևմտյան հովիտ (Կապիկների հովիտ):[6][7] 2005 թվականին նոր սենյակի հայտնաբերմամբ և 2008 թվականին երկու նոր դամբարանի մուտքերի հայտնաբերմամբ,[8] հայտնի է, որ հովիտը պարունակում է 63 դամբարաններ և սենյակներ (տարածքի չափերը տատանվում են KV54-ից՝ պարզ փոսից, մինչև KV5՝ բարդ դամբարան, որը ունի ավելի քան 120 սենյակներ):[9] Այն եղել է Եգիպտոսի Նոր թագավորության հիմնական թագավորական գործիչների և մի շարք արտոնյալ ազնվականների հիմնական թաղման վայրը։ Թագավորական դամբարանները զարդարված են եգիպտական դիցաբանության տեսարաններով և հուշում են ժամանակաշրջանի հավատալիքների և թաղման ծեսերի մասին։ Հավանաբար բոլոր դամբարանները բացվել և թալանվել են հնագույն ժամանակներում, բայց դրանք դեռևս ցույց են տալիս փարավոնների շքեղությունն ու իշխանությունը։ Այս տարածքը եղել է հնագիտական և եգիպտագիտական ուսումնասիրությունների կենտրոն 18-րդ դարի վերջից ի վեր, և նրա դամբարանները և թաղումները շարունակում են խթանել հետազոտությունները և հետաքրքրությունը։ 1920-ականներից ի վեր, հովիտը հայտնի է դարձել Թութանհամոնի դամբարանի հայտնաբերմամբ,[10] և այն աշխարհի ամենահայտնի հնագիտական վայրերից մեկն է։ 1979 թվականին այն դարձավ Համաշխարհային ժառանգության վայր՝ Թեբեի նեկրոպոլիսի մնացած մասի հետ միասին:[11] Հովտում շարունակվում են ուսումնասիրությունները, պեղումները և պահպանման աշխատանքները, և վերջերս բացվել է նոր զբոսաշրջային կենտրոն։

Վիքիպեդիա